Joaquín Rodrigo: eigen stijl binnen de Spaanse muziekcultuur


Joaquín Rodrigo Vidre werd geboren in Sagunto op 22 november 1901, de dag vande heilige Cecilia, de schutspatrone van de muziek. Op 3-jarige leeftijd werd hij getroffen door difterie met als gevolg dat hij blind werd. In 1906 ging hij daarom naar een school voor blinden, waar hij zijn eerste les zou krijgen in piano en viool. Later, studeerde hij van 1917 tot 1922 harmonie en compositie aan het conservatorium te Valencia. Zijn eerste composities dateren uit 1923: Suite voor piano, Dos esbozos voor viool en piano en Siciliana (cello). Twee jaar later werd zijn orkestwerk Juglares uitgevoerd. Rodrigo schreef zijn werken in braille om ze daarna te dicteren aan iemand, die ze naar notenschrift vertaalde.

Tussen 1922 en 1925 was Rodrigo kortstondig lid van een avant-gardistische componistengroep, waarna hij in 1927 naar Parijs ging om lessen te krijgen in compositie en instrumentatie van Paul Dukas. Zo kwam hij onder andere in contact met Maurice Ravel en Manuel de Falla. Vooral de laatste zou van groot belang zijn voor Rodrigo's verdere carrière. Ondertussen kreeg hij grote waardering alom als pianist en componist.

In 1933 huwde Rodrigo de Turkse pianiste Victoria Kamhi, terug naar Spanje. Tot haar dood in 1997 zouden ze samen blijven. Daarna, in 1934, zou Rodrigo terugkeren naar Valencia, alhoewel hij later dankzij een beurs zijn studie aan de Sorbonne in Parijs zou vervolgen.

Rodrigo's beroemdste werk, Concierto de Aranjuez, was het eerste concert voor klassieke gitaar met orkest. Het werd tijdens de Spaanse burgeroorlog voor het eerst in Spanje uitgevoerd en in 1940 zou het de werdlpremière plaatsvinden. Hij werd er op slag beroemd mee.

Vanaf dat moment werd Rodrigo vaak uitgenodigd om deel te nemen aan artistieke werkzaamheden. Tijdens de dictatuur in Spanje werden zijn composities beschouwd als representatief voor de Spaanse muziek. In 1958 werd zijn Fantasia para un gentilhombre in San Francisco uitgevoerd door de gitarist Andrés Segovia, aan wie de compositie opgedragen was. Dit was een nieuw hoogtepunt in zijn carrière.

De muziek van Rodrigo geeft de invloed weer van de rijke en gevariëerde muziekcultuur van Spanje. Het is sereen, melodieus en harmonieus. Zijn eerste werken staan duidelijk onder invloed van componisten uit zijn tijd, als Ravel en Stravinsky. Toch komt zijn eigen persoonlijke stijl en originaliteit al vroeg naar voren.

In 1960 werd Rodrigo onderscheiden als Officier van de kunst en literatuur. In 1963 kreeg hij de Legión de Honor van de Universiteit van Puerto Rico. In 1964 werd hij eredoctor aan de Universiteit van Salamanca en in 1978 van de Universiteit van Valencia.
In 1991 werd Rodrigo tenslotte door koning Juan Carlos I van Spanje in de adelstand verheven. Zijn titel werd Marques de los jardines de Aranjuez.

Op 21 juli 1997 stierf zijn vrouw Victoria en twee jaar later, op 6 juli 1999, overleed Joaquín Rodrigo zelf in Madrid.

Ga verder naar de website van Joaquín Rodrigo.